Ο μύθος της Σπάρτης, μέσω της αδιάσπαστης συνέχειας της παράδοσης, εκτείνεται από την αρχαιότητα μέχρι τη σημερινή εποχή. Όπως απέδειξαν με τον πιο ένδοξο τρόπο και στις Θερμοπύλες, ήταν ένας λαός πολεμιστών-ηρώων και αποτελούσαν το ζωντανό παράδειγμα μερικών από τις πιο θεμελιώδεις ανθρώπινες αξίες, όπως η αυτοθυσία, η συλλογική προσπάθεια και ο αγώνας για την επίτευξη του κοινού στόχου όποιες κι αν είναι οι αντιξοότητες.
Παρόλο που η σπαρτιατική κοινωνία ήταν ανδροκρατούμενη, επέτρεπε στις γυναίκες να διαδραματίζουν ένα σημαντικό και προεξέχοντα ρόλο. Ωστόσο, η θετική εικόνα των Σπαρτιατών, οι οποίοι ανήγαγαν σε νέα ύψη το πολεμικό ιδανικό της συλλογικής αυτοθυσίας, πρέπει να αντιπαραβληθεί με τη γνωστή τους σκληρότητα.
Το βιβλίο Οι Σπαρτιάτες βασίζεται στις αρχαίες πηγές -τόσο σε γραπτά κείμενα όσο και σε αρχαιολογικά ευρήματα- και διανθίζεται με σύντομες βιογραφίες Σπαρτιατών και Σπαρτιατισσών. Η ιστορία αυτού του μοναδικού λαού, που τα ιδανικά του σαγήνευσαν τόσες πολλές κοινωνίες διά μέσου των αιώνων, αναβιώνει με παραστατικό τρόπο σε αυτή την επική αφήγηση για τη Σπάρτη και τους Σπαρτιάτες.
Η κύρια χρονολογική περίοδος που εξετάζεται στο βιβλίο εκτείνεται από το 480 έως το 360 π.Χ., από τότε που η Σπάρτη ηγήθηκε των Ελλήνων εναντίον της μαζικής περσικής εισβολής που απειλούσε την πατρογονική τους γη, μέχρι τη στιγμή που η εσωτερική κρίση της σπαρτιατικής κοινωνίας οδήγησε στην κατάρρευση της Σπάρτης ως μιας μεγάλης δύναμης στον ελλαδικό χώρο.