Αλβανία 1997: Η προδοσία της προσδοκίας

Το βιβλίο Αλβανία 1997: Η Προδοσία της Προσδοκίας αποτελεί μια σεμνή συμβολή στην προσπάθεια να φωτιστούν τα γεγονότα της άνοιξης του 1997, τα οποία συνιστούσαν εξέγερση για την ανατροπή του Μπερίσα – εξέγερση προδομένη από την αντιπολίτευση. Δεν ήταν εμφύλιος, ούτε αντιπαράθεση βορρά-νότου, αλλά ένα ανοιχτό παιχνίδι με όλα τα σενάρια, από την ίδρυση του αλβανικού κράτους μέχρι την ιδέα και την υλοποίηση της Μεγάλης Αλβανίας.
Δεν έμεινε έξω από το παιχνίδι αυτό ο ελληνισμός της Αλβανίας, ο οποίος όχι μόνο δεν επωφελήθηκε από την εξέλιξή του, αλλά υπέστη σοβαρές συνέπειες, που στιγμάτισαν αρνητικά την ιστορική του προσδοκία.

«Το βιβλίο του Βορειοηπειρώτη δημοσιογράφου Παναγιώτη Μπάρκα για την αλβανική εξέγερση του 1997 έρχεται αναμφίβολα να καλύψει ένα κενό. Έχει ιδιαίτερη σημασία ότι η ματιά του δεν είναι εξωτερική. Δεν παρακολούθησε απλώς τα γεγονότα. Τα έζησε από μέσα και γνωρίζει από πρώτο χέρι πρόσωπα και πράγματα. Από αυτή την άποψη, το παρόν βιβλίο είναι μια πολύτιμη μαρτυρία κι όχι ένα ρεπορτάζ. Υπάρχει όμως και μία άλλη διάσταση. Ο συγγραφέας δεν περιορίζεται στην καταγραφή των γεγονότων. Τα αναλύει με οξυδέρκεια, τα συνδυάζει με ευστοχία και προτείνει στον αναγνώστη ένα συνεκτικό ερμηνευτικό σχήμα».

Από τον πρόλογο του Σταύρου Λυγερού

Τα όσα έλαβαν χώρα στην Αλβανία την άνοιξη του 1997 είναι δύσκολο να επαναληφθούν σ’ έναν αιώνα. Στη δίνη της κατάρρευσης σαρώθηκαν οι ανθρώπινες αξίες και ο κρατικός μηχανισμός. Η ελπίδα και η προοπτική της χώρας δέχτηκαν θανάσιμο πλήγμα. Οι εξουσιαστές, ως άμεσα υπεύθυνοι για την ολόπλευρη κρίση, προσπάθησαν να σωθούν, αφήνοντας καμένη γη για τους διαδόχους τους. Η αντιπολίτευση, ως υπεύθυνη για την προοπτική της χώρας, προσπάθησε να επωφεληθεί από την κατάσταση και να χαρεί λίγη ονειρεμένη εξουσία, έστω και ως ελεημοσύνη. Η λαϊκή εξέγερση βυθίστηκε σιγά σιγά στα λιμνάζοντα νερά των εξελίξεων. Ανίκανη και ανήμπορη να ηγηθεί της λαϊκής προσδοκίας, μετατράπηκε είτε σε μέρος του οργανωμένου εγκλήματος είτε σε ανταλλάξιμο διαχειριστή της εξουσίας.
Οι καταστάσεις και οι εξελίξεις ήταν τέτοιες, που έπνιξαν και τις προσπάθειες για το σχηματισμό ενός νέου κινήματος που θα ήταν γέννημα της λαϊκής εξέγερσης για την υπέρβαση του κατεστημένου. Μάλιστα, δεν επέτρεψαν το κίνημα αυτό να μετατραπεί σε φορέα συγκέντρωσης, διερεύνησης και ερμηνείας των γεγονότων του 1997.